NL
EN
FR
ES
PTPT
Borrelia
Borreliose is een wereldwijde infectieziekte die wordt veroorzaakt door spiraalvormige bacteriën, bekend als Borreliae, overgedragen door teken en luizen. Borrelia is een geslacht van bacteriën van de spirochetenstam.
Borrelia is verdeeld in twee belangrijke clades, de Borrelia burgdorferi sensu lato groep en de recidiverende koortsgroep.
De B. burgdorferi sensu lato groep bevat 20 soorten (zoals B. burgdorferi, B. afzelii, B. garinii, B. Spielmanii, B. bavariensis, etc), inclusief de veroorzakers van de ziekte van Lyme, en worden uitsluitend overgedragen door harde teken. De ziekte van Lyme (LD) is de meest voorkomende door teken overgedragen ziekte met jaarlijks ongeveer 476.000 patiënten in de Verenigde Staten tijdens 2010-2018 (Kugeler et al., 2021). De LD-veroorzakende bacteriën worden meestal overgedragen op mensen nadat ze gebeten zijn door teken van de Ixodes-familie die besmet zijn met Lyme-ziekteveroorzakende Borrelia. Recente rapporten hebben echter bezorgdheid geuit over de overdracht van Borrelia via bloedtransfusie op basis van waarnemingen dat Borrelia kan overleven en circuleren in de menselijke bloedbaan (Pavia en Plummer, 2018).
De ziekte van Lyme vertoont een verscheidenheid aan symptomen die kunnen worden verward met immuun- en ontstekingsstoornissen. Ontsteking rond de tekenbeet veroorzaakt huidlaesies. Erythema (chronicum) migrans (ECM), een unieke, zich uitbreidende huidlaesie met centrale verheldering die er ringachtig uitziet, is doorgaans het eerste stadium van de ziekte. Artritis, neurologische aandoeningen en hartaandoeningen kunnen manifestaties in een later stadium zijn. Voor tekenen en symptomen, zie https://www.cdc.gov/lyme/signs_symptoms/index.html
De groep met recidiverende koorts bestaat uit 25 soorten, waaronder Borrelia miyamotoi, B. recurrentis, B. hermsii, B. duttonnii, enz. De meeste soorten met recidiverende koorts worden overgedragen door teken met een zacht lichaam, maar sommige soorten worden overgedragen door teken met een hard lichaam. (B. miyamotoi, Borrelia lonestari, Borrelia theileri) of door luizen (Borrelia recurrentis). B. miyamotoi deelt fenotypische kenmerken van de groep met recidiverende koorts, zoals recidiverende koorts, een hoog niveau van spirochetemie in het bloed en transovariale overdracht; het heeft echter ook enkele kenmerken van de B. burgdorferi sensu lato-groep, met name de overdracht door harde teken. In tegenstelling tot de ziekte van Lyme kwam de uitslag soms voor: minder dan 1 op de 10 patiënten kreeg uitslag.
Er wordt gerapporteerd dat RF Borrelia strategieën voor het ontwijken van het immuunsysteem ontwikkelen. Een prominente strategie die door RFB is ontwikkeld om aangeboren immuniteit te omzeilen, omvat de inactivatie van complement door verschillende complementregulerende eiwitten te rekruteren. Bovendien beschikt RFB over een uniek systeem van antigene variatie, waardoor ze de samenstelling van aan het oppervlak blootgestelde variabele hoofdeiwitten kunnen veranderen, waardoor de verworven immuunrespons van de menselijke gastheer wordt omzeild (zie https://www.frontiersin.org/articles/ 10.3389/fimmu.2020.01560/full ).
Andere door teken overgedragen infecties
Borreliose is de bekendste door teken overgedragen infectie, maar het is niet de enige; vele andere ziekteverwekkers worden door de teken met of zonder Borrelia overgedragen. Klinisch relevante door teken overgedragen infecties (voorheen ‘co-infecties’ genoemd) worden veroorzaakt door Babesia, Bartonella-soorten, Rickettsia, Anaplasma, Ehrlichia, verschillende virussen (zoals het Heartland-virus, Powassan-virus, Bourbon-virus, Tick-borne encefalitis (TBE)-virus , ) enz. Infecties veroorzaakt door deze ziekteverwekkers bij patiënten die niet met Borrelia burgdorferi zijn geïnfecteerd, kunnen resulteren in klinische symptomen die vergelijkbaar zijn met die welke optreden bij de ziekte van Lyme.
Babesia
Babesiose wordt veroorzaakt door apicomplexaire parasieten van het geslacht Babesia. Hierdoor lijkt het op malaria. Hoewel er meer dan 100 soorten zijn gerapporteerd, zijn er slechts enkele geïdentificeerd die infecties bij de mens veroorzaken, waaronder B. microti, B. divergens, B. duncani en een momenteel niet nader genoemde stam genaamd MO-1.
Manifestaties van de ziekte omvatten koorts, koude rillingen, zweten, spierpijn, vermoeidheid, hepatosplenomegalie en hemolytische anemie. Symptomen treden doorgaans op na een incubatieperiode van 1 tot 4 weken en kunnen enkele weken aanhouden. De ziekte is ernstiger bij patiënten met immunosuppressie, splenectomie en/of ouderen. Infecties veroorzaakt door B. divergens zijn doorgaans ernstiger (vaak fataal als ze niet op de juiste manier worden behandeld) dan infecties veroorzaakt door B. microti, waarbij klinisch herstel gewoonlijk optreedt.
Bartonella
Bartonellose is een groep ziekten die wordt veroorzaakt door soorten van het geslacht Bartonella en wordt voornamelijk geassocieerd met vlooien en luizen. Uit onderzoek is echter gebleken dat bepaalde Bartonella-soorten worden overgedragen door dezelfde teken die de ziekte van Lyme dragen, en teken zijn waarschijnlijk de belangrijkste bron van menselijke bartonellose-infectie. Bartonella (met meer dan 30 genoemde soorten en 17 Candidatus spp.) werd in de jaren negentig grotendeels herontdekt als oorzaak van vasoproliferatieve tumoren, endocarditis en koorts van onbekende oorsprong bij patiënten met immunosuppressie of immunogecompromitteerde (HIV). Recente medische bevindingen suggereren dat bartonellose, hoewel potentieel levensbedreigend voor patiënten met immunosuppressie, geassocieerd is met chronische ziekten bij immunocompetente patiënten.
Verschillende soorten Bartonella veroorzaken ernstige ziekten bij de mens, zoals kattenkrabziekte (CSD), endocarditis, loopgravenkoorts en de ziekte van Carrion. Bartonella henselae is de veroorzaker van CSD en het is ook bekend dat het bacillaire angiomatose, peliosis hepatis, bacteriëmie en endocarditis veroorzaakt bij immuungecompromitteerde personen. Bartonella quintana veroorzaakt loopgravenkoorts, die als zodanig wordt omschreven als gevolg van uitbraken tijdens de twee wereldoorlogen. De ziekte van Carrion wordt veroorzaakt door B. bacilliformis en is alleen bekend bij mensen. Momenteel is bekend dat ongeveer de helft van de soorten van het gramnegatieve bacteriële geslacht Bartonella ziekten bij de mens veroorzaken. Sommige van deze soorten omvatten B. elizabethae, B. washoensis, B. vinsonii, B. koehlare en B. alsatica.
Rickettsia
Rickettsia-soorten zijn infectieuze bacteriën die nauw verwant zijn aan andere door vlooien en teken overgedragen ziekteverwekkers zoals Bartonella en Ehrlichia. Rickettsiose is een verzamelnaam voor alle infecties die door deze bacteriën worden veroorzaakt. De infecties kunnen verder worden ingedeeld in twee categorieën; de gevlekte koortsgroep rickettsiosen (SFGR) en de tyfusgroep rickettsiosen.
SFGR wordt veroorzaakt door Rickettsia die wordt overgedragen door teken en resulteert doorgaans in karakteristieke huiduitslag op de ledematen, het gezicht en/of de romp van het lichaam. De bekendste en dodelijkste SFGR in de Verenigde Staten is Rocky Mountain Spotted Fever (RMSF), die wordt veroorzaakt door Rickettsia rickettsii. Gevlekte koorts kan variëren van mild tot levensbedreigend. De meeste mensen die ziek worden met een andere gevlekte koorts dan RMSF, hebben een korst (donkere korst op de plaats van de teken- of mijtbeet), koorts, hoofdpijn en huiduitslag. De tyfusgroep rickettsioses is een kleinere groep die een andere wijze van overdracht gebruikt dan de SFGR: R. typhi wordt overgedragen door vlooien en R. prowzekii wordt overgedragen door luizen.
Anaplasma
Anaplasmose is een ziekte die wordt veroorzaakt door de bacterie Anaplasma phagocytophilum. Deze bacteriën worden op mensen overgedragen door tekenbeten, voornamelijk van de zwartpotige teek (Ixodes scapularis) en de westelijke zwartpotige teek (Ixodes pacificus). Anaplasma-soorten zijn bacteriën die de antimicrobiële afweer van witte bloedcellen kunnen omzeilen, zoals neutrofiele granulocyten, en het immuunsysteem negatief kunnen beïnvloeden. Eén van de methoden die zij gebruiken is het leven in de cellen van de gastheer. Mensen met anaplasmose hebben vaak koorts, hoofdpijn, koude rillingen en spierpijn. De niet-specifieke en chronische symptomen die gepaard gaan met anaplasmose lijken vaak op andere chronische infecties en auto-immuunziekten.
Ehrlichia
Ehrlichiose is een algemene naam die wordt gebruikt om ziekten te beschrijven die voornamelijk worden veroorzaakt door de bacterie Ehrlichia chaffeensis, E. ewingii of E. muris eauclairensis. Ehrlichia-soorten zijn bacteriën die het immuunsysteem kunnen omzeilen en gastheercellen kunnen infecteren. Ze infecteren bij voorkeur witte bloedcellen in de bloedbaan, zoals neutrofielen en macrofagen, maar zijn ook aangetroffen in weefselmonsters van de milt, lymfeklieren en nieren.
Deze bacteriën worden voornamelijk onder mensen verspreid via de beet van geïnfecteerde teken, waaronder de eenzame sterteek (Amblyomma americanum) en de zwartbenige teek (Ixodes scapularis). Mensen met ehrlichiose hebben vaak koorts, koude rillingen, hoofdpijn, spierpijn en soms maagklachten. De niet-specifieke en chronische symptomen geassocieerd met ehrlichiose bootsen vaak andere chronische infecties en auto-immuunziekten na. Ehrlichiose-infectie kan ook vloeibare tumoren nabootsen.
Testen van teken (dier)
Het testen van (menselijke) monsters op tekenziekten
Testen op tekenoverdraagbare ziekten
Het samenvatten van TBI-gerelateerde tests is een enorme onderneming. Er zijn tegenwoordig veel artikelen, boeken, websites, blogs, enz. beschikbaar en er worden elk jaar meerdere conferenties gehouden. Het doel van de huidige bijdrage was om een deel van deze informatie samen te brengen als een handige bron voor patiënten om inzicht te krijgen in het nut, maar ook in de beperkingen van beschikbare tests en de onderliggende redenen voor falen.
Het uiteindelijke doel was ook om de noodzaak van een mondiale, integratieve aanpak voor een beter beheer van TBI's verder te benadrukken.
Het testen van (menselijke) monsters op tekenziekten
Initieel integratief chronisch Lyme-panel
Om patiënten met chronische en/of aanhoudende infecties die zeer moeilijk te ontdekken zijn, beter te kunnen behandelen, is het belangrijk om zich zowel te concentreren op de directe detectie van pathogenen als op indirecte ondersteunende tests, waaronder tests voor maag-darmproblemen.
Na veel discussies met specialisten in de behandeling van chronische infecties, lanceren wij bij R.E.D. Labs het Initiële integratieve chronische lymepanel.
